пятница, 4 ноября 2011 г.

ЧАСТОТА

 Qohum funksiyalar:


Sintaksis:
ЧАСТОТА (массив_данных; массив_интервалов)
Nəticə: 
      Statistik paylanmanın tezliyini verir, yəni ilkin verlilənlər çoxluğundan verilmiş intervala düşən qiymətlərin sayını hesablayır.
Arqumentlər:
  • массив_данных: tezliyi hesablanan verilənlər massivi. Əgər массив_данных özündə heç bir qiymət saxlamırsa, onda ЧАСТОТА funksiyası oyuqlara sıfırlar massivini yerləşdirir;
  • массив_интервалов: массив_данных arqumentinin qiymətlərinin qruplaşdırıldığı intervallar massivi. Əgər массив_ интервалов heç bir qiymət almırsa, onda ЧАСТОТА funksiyası массив_данных arqumentinin elementlərinin sayını hesablayır.
Qeydlər:
  • ЧАСТОТА funksiyası  paylanmanın hesablanan massivini yerləşdirmək üçün qonşu xanalar intervalı seçildikdən sonra massiv düsturu kimi daxil olunur;  
  • nəticə massivinin elementlərinin sayı массив_интервалов arqumentində olan elementlərin sayından bir ədəd artıq olmalıdır;
  • ЧАСТОТА funksiyası  boş və mətn xanaları nəzərə almır.
Riyazi-statistik interpretasiya:
ЧАСТОТА funksiyası ilkin verilənlər çoxluğu üçün bu elementlərin verilmiş
intervallara düşmə sayına uyğun tezliklər massivini hesablayır. Qiymətlər inervalları массив_интервалов arqumentində verilir. İntervalların sərhədləri aşağıdan ciddi yuxarıdan qeyri-ciddi bərabərsizliklə təyin olunur:
 a < x ≤ b. 

Diqqət!
Əgər intervalları digər xarakterli sərhədlərlə vermək tələb olunursa (məsələn, qeyri-ciddi aşağı və ciddi yuxarı bərabərsizliklə, yəni a ≤  x <  b ifadə olunursa), onda СЧЕТЕСЛИ funksiyasından istifadə etmək zəruridir.


Misal
Aşağıdakı verilənlər massivi üçün intervallı variasiya sırasını qurmalı:
2,5; 3,2; 3,3; 5,0; 4,3; 6,2; 3,9; 7,5; 9,1; 6,4; 3,8; 8,5; 7,5; 8,6; 9,4; 2,5; 0,7; 6,5; 6,3; 6,8; 7,2; 4,7; 5,8; 1,9; 2,5; 5,5; 6,3; 7,1; 8,7; 5,0. İntervalların sərhədləri (массив_интервалов) aşağıdakı kimidir: 2,5; 5,0; 7,5.
Həlli
İntervallı variasiya sırası iki sətirdən ibarətdir. Birinci sətirdə intervalların sərhədləri, ikinci sətirdə isə uyğun intervallara düşən qiymətlərin sayı göstərilir. Beləliklə, aşağıdakı cədvəli alırıq:
İntervallı variasiya sırası
İntervallar
0 - 2,5
2,6 - 5
5,1 - 7,5
7,6 -10
Tezliklər
5
8
11
6

İndi də bu misalı EXCEL proqramının ЧАСТОТА funksiyasından istifadə etməklə həll edək.
1.İlkin verilənləri iki sütun şəklində tərtib edək: A1:A30 diapazonundan ibarət verilənlər massivi və B1:B3 diapazonundan ibarət intervallar (интервалы)
   massivi.




A
B
1
2,5
2,5
2
3,2
5
3
3,3
7,5
4
5

5
4,3

6
6,2

7
3,9

8
7,5

9
9,1

10
6,4

11
3,8

12
8,5

13
7,5

14
8,6

15
9,4

16
2,5

17
0,7

18
8,6

19
6,3

20
6,8

21
7,2

22
4,7

23
5,8

24
1,9

25
2,5

26
5,5

27
6,3

28
7,1

29
8,7

30
5


2.İntervallar massivi üç qiymətdən ibarət olduğu üçün mausla verilənlər massivindən qiymətlərin verilmiş (С5:С8) intervallarına düşmə tezliklərini daxil etmək üçün şaquli olaraq dörd (3+1) oyuğu seçək.
3. Düsturlar sətrindən Мастер функций əmrini yerinə yetirək.
4.Мастер функций dialoq pəncərəsinin Статистические kateqoriyasından ЧАСТОТА funksiyasını seçək. Bu zaman ЧАСТОТА funksiyasının dialoq pəncərəsi əmələ gələcək.
5.Массив_данных sahəsinə daxil olaraq ilkin verilənlər diapazonunu (A1:A30) mausla seçdikdən sonra Массив_интервалов sahəsinə keçərək  шntervallar massivini göstəririk. Dialoq pəncərəsində nəticə kimi alınacaq massivin birinci elementi əmələ gəlir.
6.CTRL+SHIFT+ENTER klavişlər kombinasiyasını basaraq düsturu massiv düsturu kimi daxil edirik. Nəticədə С5:С8 diapazonunda hesablamanın nəticəsini, yəni uyğun intervallara düşəcək qiymətlərin sayını alırıq:


A
B
C
1
2,5
2,5

2
3,2
5

3
3,3
7,5

4
5

5
5
4,3

8
6
6,2

11
7
3,9

6
8
7,5


9
9,1


10
6,4


11
3,8


12
8,5


13
7,5


14
8,6


15
9,4